چرا در ماه محرم عزاداری می کنیم ؟
امام حسین علیه السلام با هدف اصلاح ، دگرگونی ونوسازی در تمام ابعاد شخصی واجتماعی گام برداشت؛ راه و روش و منش آن حضرت نیز تفسیر کننده اهتمام و تلاش‌ایشان برای ماندگاری دین ناب ، در طول تاریخ است ، حماسه بزرگ کربلا تبلور یک‌حرکت اصلاحی است که امام آن را برای یک دگرگونی عظیم آفرید ، حرکتی که سبب‌تداوم آیین پیامبر صلی الله علیه و آله در طول تاریخ بشر گشت.
اما قبل از تحقق حماسه عاشورا ، پیامبران ، به ویژه خاتم آنان صلی الله علیه و آله وامام علی علیه السلام وسپس وقوع آن ، همه امامان : و تمامی بازماندگان حادثه عاشورا ، بر آن امام همام‌گریه کردند و پیوسته به یادش مجالس عزا و سوگواری برپا نمودند.
همان گونه که حادثه عاشورا نقش تعیین کننده‌ای در روشن شدن‌راه هدایت مردم داشته است ، بزرگداشت و یادآوری آن خاطره جاوید موجب می‌گردد که‌جامعه بشری به ویژه اسلامی در الگو پذیری از آن راهیان نور بکوشند و جامعه از برکات وثمرات فردی و اجتماعی آن بهره‌مند گردند.
هر انسانی به سادگی در می‌یابد که حوادث گذشته هر جامعه و آیینی می‌تواند درسرنوشت و آینده آن آثار عظیمی داشته باشد. بسیاری از حوادث که در جای خود دارای‌آثار و برکاتی غیر قابل انکار بوده‌اند ، می‌توانند با بازنگری و بازسازی مراتب و اهداف آن رادوباره در جامعه بیابند.
افزون بر این ، گاهی یاد آن خاطره‌ها ، همانند تجدید واقعی آن‌ها سبب تأثیری‌همانند وقوع آن ، می‌شود ، بنابراین هدف از عزاداری‌ها و مراسم حماسه عاشورا ، احیای‌فلسفه عاشورا و استمرار بخشیدن به قیام خونین امام حسین علیه السلام است.
در نتیجه گرامی‌داشتن عاشورا و عزاداری در طول تاریخ دارای اثرهای مفید و ارزشمندی بوده است ازجمله :
1-احیا و زنده داشتن نهضت عاشورا موجب زنده نگه داشتن و ترویج دائمی‌مکتب قیام و انقلاب در برابر طاغوت هاست و تربیت کننده و پرورش دهنده روح حماسه‌و ایثار است.
2- عزاداری نوعی پیوند محکم عاطفی با مظلوم انقلاب‌گر و اعتراض به ستمگراست و به تعبیر استاد شهید مطهری : ( گریه بر شهید شرکت در حماسه اوست)
3- زنده نگه داشتن عاشورا سبب می‌شود گذشت قرون نتواند میان پیوند روحی‌جامعه و مکتب ، جدایی ایجاد نماید ، و سبب می‌شود ، امت اسلام از تأثیرات و انحرافات‌دشمنان در امان باشند و مکتب را در پیچ و خم روزگار از تصرف‌ها و بدعت‌ها محافظت‌نماید و از همین رو است که استعمارگران برای نابودی ملت‌های اسلامی می‌کوشند تارابطه آنان را با تاریخ پر افتخار صدر اسلام قطع نمایند تا با ایجاد خلا ، زمینه القای‌فرهنگ خود را فراهم آورند.
فلسفه‌های سازنده و تربیتی بسیاری دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از :
1- الهام روح انقلاب ، آزادگی ، شهادت‌طلبی ، ایثار و حقیقت جویی؛ پیوند عمیق عاطفی بین امت و الگوهای راستین؛ آشنایی توده‌های مردم با معارف دینی؛ پالایش روح و تزکیه نفس.
پیامبر صلی الله علیه و آله می‌فرماید :
بر شما لازم است که‌مجالس دینی را تشکیل دهید و در آن‌ها شرکت کنید و در جای دیگر می‌فرماید : « ارتعواریاض الجنه قالوا : یا رسول اللّه ما ریاض الجنّه قال : مجالس الذکر. » هرگاه به‌باغ‌های بهشت برخورد کردید ، در آن حاضر شوید. سؤال کردند که باغ‌های بهشت‌چیست؟
فرمود : مجالس ذکر و
اجتماعاتی که در آن‌ها یاد خدا و اهل بیت و امام حسین زنده شود.
امام رضا علیه السلام نیز فرمودند
: « من جلس مجلسا یحیی فیه امرنا لم یمت قلبه یوم‌یموت القلوب. » هر کسی
که در مجلسی شرکت کند که امر ما در آن زنده می‌شود ، دلش‌در آن روزی که
دل‌ها مرده است ، نمی‌میرد.
امام خمینی در این باره می‌فرماید :
« الان هزار و چهارصد سال است که این منبرها ، با این روضه‌ها و با این‌مصیبت‌ها و با این سینه زنی‌ها ما را حفظ کرده‌اند.
