علوم
1. درستی یا نادرستی جمله های زیر در پاسخ به سوال " علم چیست " را بررسی کنید .
1) علم به کارگیری حواس پنجگانه برای آشنایی با چیزهای اطراف ماست .
2) علم روشی برای حل همه ی مسایل زندگی ماست .
3) علم کارهایی است که در آزمایشگاه انجام می شود .
4) علم فرصتی برای یاد آوری و تفکر درباره ی نعمت های خداوند است .
پاسخ : همه ی این جمله ها به هم مربوط هستند و تعریفی تقریبا از علم ارایه می کنند اما به تنهایی درست نیستند .
2. دو مورد از مهارت های یادگیری را بیان کنید : پاسخ : اندازه گیری ، آزمایش
3. مهم ترین نکته در علم چیست ؟ پاسخ : سوال کردن و تلاش برای یافتن جواب
1. مرحله ی مهمی از جمع آوری اطلاعات ............ است . پاسخ : اندازه گیری
2. اندازه گیری یک کمیت با یک ............ و ............. آن گزارش می شود . پاسخ : عددی ، یکای
3. به یکای اندازه گیری یک کمیت ............... نیز می گویند . پاسخ : واحد
4. چرا دانشمندان توافق کرده اند برای هر کمیت ، یکای معینی تعریف کنند؟ پاسخ : زیرا اندازه گیری های مختلف آن کمیت نتیجه ی یکسانی داشته باشد .
5. برای جرم یکای ............ و برای طول یکای ............. و برای زمان یکای ......... را تعریف کرده اند . پاسخ : کیلوگرم ، متر ، ثانیه
6. جسم .......... و .......... دارد وجرم با یکای ........... اندازه گیری می شود . پاسخ : جرم ، حجم ، کیلو گرم یا گرم
7. جرم یک جسم را تعریف کنید ، جرم را چگونه اندازه گیری می کنند .
پاسخ : مقدار ماده ی تشکیل دهنده یک جسم را جرم می گویند . وسیله ی اندازه گیری جرم ، ترازو است .
1- وزن را تعریف کنید : پاسخ : وزن برابر با نیروی گرانشی (جاذبه ای) است که از طرف زمین بر جسم وارد می شود و جسم را به طرف زمین می کشد .
2- وزن را چگونه اندازه گیری می کنند ؟ توسط نیروسنج
3- اساس کار نیروسنج را بیان کنید . پاسخ : داخل نیروسنج یک فنر است .مقدار کشیدگی این فنر به نیروی وزن جسمی که به آن وصل شده ، بستگی دارد .
4- یکای وزن یک جسم .......... است. پاسخ : نیوتون
1- خط کش بر حسب چه واحدی درجه بندی شده و به هنگام استفاده از آن باید به چه نکاتی توجه کرد؟
پاسخ : بر حسب میلی متر و سانتی متر .باید به طور عمود به خط کش نگاه کنیم و ابتدای اندازه گیری بر صفر خط کش منطبق باشد . در ضمن خط کش خطایی در حدود میلی متر دارد .
2- حجم جسم را تعریف کنید و یکای آن را بنویسید . پاسخ : حجم جسم مقدار فضایی است که جسم اشغال می کند و یکای آن معمولا متر مکعب یا سانتی متر مکعب است.
3- حجم مقدار کمی مایع را چگونه اندازه گیری می کنند؟ پاسخ : ان را در استوانه مدرج می ریزند و به سطح فرورفته ی مایع توجه می کنند .
نکته : البته بعضی از مایعات در استوانه مدرج برآمده می باشند مانند جیوه
1- اگر یک مکعب چوبی و یک مکعب فلزی توپر را که شبیه یکدیگرند روی اب قرار دهید چه اتفاقی می افتد ؟ کدام یک روی آب شناور می ماند و کدام یک در آب فرو می رود ؟ پاسخ : مکعب چوبی روی آب شناور می شود و مکعب فلزی در آب فرو رفته و ته نشین می شود .
2- چگالی را تعریف کنید و یکای آن را بنویسید .
پاسخ : مقدار جرمی که در حجم معینی از یک جسم وجود دارد . یکای آن گرم بر سانتی متر مکعب یا کیلو گرم بر متر مکعب است . حجم/جرم = چگالی
1- دقت اندازه گیری به چه عواملی بستگی دارد؟ پاسخ : دقت شخصی که اندازه گیری می کند و دقت وسیله ی اندازه گیری
2- در بیان نتیجه ی یک اندازه گیری چه نکته ای را در نظر می گیریم ؟
باید نتیجه ی اندازه گیری متناسب با دقت وسیله ی اندازه گیری باشد ، مثلا در اندازه گیری طول یک جسم با خط کش کم ترین مقدار بیان شده باید بر حسب میلی متر باشد .
کاربرد نفت خام : تولید انرژی ، ساخت پلاستیک و لاستیک ، ساخت حشره کش ، ساخت رنگ ، تولید پوشاک
کاربرد نمک خوراکی : ذوب کردن یخ جاده ها ، نگه دارنده ی مواد غذایی ، ماده ی مورد نیاز بدن ، تولید سرم
اتم : به ذره های ریز سازنده ی مواد ، اتم می گویند .
ذرات سازنده ی اتم : 1- الکترون (بار منفی دارد و اطراف هسته ی اتم می چرخد )
2.پروتون (بار مثبت دارد و نوع و ویژگی های اتم را تعیین می کند )
3- نوترون (بدون بار است)
انواع اتم ها (عنصرها) :
فلز( چکش خوارند ، رساناند ، از آب سنگین ترند و . ..) مثل آهن ، طلا
نافلز (شکننده اند ، نارسانانند ، سطح برق ندارند و ...) مثل کربن ،گوگرد
اتم را تعریف کنید :
کوچکترین ذره سازنده ی مواد را اتم می گویند ، اتم با چشم دیده نمی شود .
1. دانشمندان چگونه به وجود اتم ها و خواص آن ها پی برده اند ؟
با مشاهده غیر مستقیم – زیرا اتم ها قابل مشاهده نیستند .
2. اب از چه اتم هایی تشکیل شده است ؟ 2 اتم هیدروژن و 1 اتم اکسیژن
1- عنصر های گازی شکل ........... و .............. که در هوا یافت می شوند ، رسانای جریان برق نیستند . اکسیژن و نیتروژن
3. آیا تمام عنصر ها در طبیعت به طور آزاد یافت می شوند ؟
برخی عناصر مانند طلا و اکسیژن و نیتروژن و کربن و گوگرد به طور آزاد در طبیعت یافت می شوند ولی بسیاری عناصر به طور آزاد یافت نمی شود .
4. ملکول چیست ؟ واحد سازنده ی یک ماده که از پیوند دو یا چند اتم به وجود می آید ، ملکول نامیده می شود . مثلا : ملکول گوگرد از هشت اتم گوگرد تشکیل شده است اما ملکول گاز کلر که نافلز و سمی است از 2 اتم کلر و ملکول آب از 2 اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن تشکیل شده است .
5. برای درک رفتار مواد ، دانشمندان چه روشی را به کار می برند ؟
اتم ها را به صورت گلوله های کروی در نظر می گیرند و آن ها را در کنار هم آرایش می دهند .
6. ذره
ی سازنده ی عنصرهای فلز فقط ......... است . پاسخ : اتم
نکته : عنصر سازنده ی فلز اتم می باشد ولی عنصر سازنده ی نافلز ملکول تک اتمی یا
چند اتمی می باشد .
1- اتم ها از چه ذراتی ساخته شده اند : از ذرات متفاوت الکترون ، پروتون ،نوترون
1- وِیژگی های هر یک از مواد جامد ، مایع و گاز را بنویسید .
جامد : شکل مشخص و حجم معین دارد ، ذره ها بسیار به هم فشرده هستند و جاذبه بین آن ها بسیار قوی است.
مایع : شکل ظرف خود را می گیرد ، حجم معین دارد . جاذبه های بین ذره ها قوی است .
گاز : شکل و حجم معینی ندارد ، می توان آن را متراکم کرد ، جاذبه بین ذره ها تقریبا وجود ندارد .
انواع تغییر حالت مواد را با رسم نمودار نشان دهید .
1- گوگرد در طبیعت به چه صورتی وجود دارد ؟
پاسخ : به صورت بلورهای زرد و کدر در دهانه ی آتشفشان های خاموش و نیمه فعال وجود دارد .
2- طلا در طبیعت به چه صورتی وجود دارد ؟ پاسخ : به صورت تکه ها با رگه های فلزی درخشان در لابه لای برخی از خاک ها و سنگ ها یافت می شود .
3- الماس در طبیعت به چه صورت یافت می شود ؟ الماس را می توان به صورت بلورهای زیبا و درخشان در سنگ های آتشفشانی جست و جو کرد .
4- نمک خوراکی چگونه تهیه می شوند ؟ می توان آن را از آب دریا تهیه کرد .
5- آیا تمام مواردی که مورد استفاده قرار می دهیم ، بطور مستقیم از طبیعت تهیه می شود ؟ پاسخ : خیر – باید روی موادی که در طبیعت تهیه می شود تغییراتی شیمیایی و فیزیکی انجام شود مانند آهن ، آلومینیم و مس که از سنگ معدن آن ها به دست می آید ولی شیشه را از ماسه و سیمان را از سنگ آهگ و پلاستیک را از نفت خام می سازند .
6- چند گاز بی رنگ موجود در هوا را نام ببرید ؟ اکسیژن ، نیتروژن ، کربن دی اکسید .
1- استحکام را تعریف کنید : پاسخ : مقدار نیرویی که لازم است تا یک ماده در اثر کشیدن ، گسسته یا بریده شود یا میزان مقاومتی که یک ماده در برابر پاره شدن از خود نشان می دهد.
2- در ساختن تایر اتومبیل از رشته های .......... استفاده می شود ؟ پاسخ : فولادی
3- در ساختن وسایلی که استحکام زیادی دارند ، از ........... استفاده می شود . پاسخ : فلز
1- در ساختن هواپیما به فلزی محکم و سبک مانند ........... نیاز است . پاسخ : آلومینیوم
2- با آن که فولاد استحکام زیادی دارد اما در جلیقه های ضد گلوله از نوعی پلاستیک استفاده شده است . چرا ؟ پاسخ : زیرا پلاستیک دارای چگالی کم تری است و فردی که ان را پوشیده احساس راحتی بیش تری برای حمل آن دارد .
3- قابلیت ورقه ای شدن ....................... زیاد است . پاسخ : طلا
1- در جدول زیر ، چند وسیله و ماده ی سازنده و علت انتخاب آن ها نشان داده شده ، با بررسی جدول ، جاهای خالی را کامل کنید :
1- در ساختن وسیله ها علاوه بر ویژگی های فیزیکی مواد ............... آن ها نیز مهم است . پاسخ : قیمت و فراوانی
2- گران ترین و ارزان ترین فلزها : طلا ، نقره ، قلع ، کروم ، مس ، آهن ، روی و آلومینیم را مشخص کنید .
پاسخ : آهن ارزان ترین و طلا گران ترین فلز اند .
3- افزودن مقداری ................. به گل سبب افزایش استحکام آن می شود . پاسخ : آهک
4- نرمی کربن مشکلات زیادی برای ساختن مغزی مداد و نوشتن ایجاد می کند . اگر مقداری ............. به آن اضافه کنیم سختی مغزی مداد بیشتر می شود . پاسخ : خاک رس
5- آلیاژ چگونه به دست می آید ؟ پاسخ : فلزها را ذوب کرده و با هم مخلوط می کنند .
6- با افزودن فلزهایی مانند کروم ، نیکل یا کربن به آهن انواع ................. به دست می آید .
پاسخ : انواع فولاد
7- با افزودن کروم و نیکل به آهن می توان ............... به دست آورد .
پاسخ : فولاد زنگ نزن (استیل)
8- مواد هوشمند به چه موادی گفته می شود ؟ پاسخ : موادی که در اثر نیرو یا فشار تغییر شکل داده و با حذف نیرو و فشار به شکل اولیه خود باز می گردند .
1- شکل های زیر مراحل تولید آهن را نشان می دهد ، با توجه به آن درباره ی فرایند تولید آهن و مراحل مختلف آن در کلاس گفت و گو کنید .
الف – ابتدا محل معادن آهن را شناسایی می کنند ،
ب- آهن در معدن به صورت ترکیب های َآهن یافت می شود . از معروف ترین ترکیب های آهن ، اکسید های آهن است که باید آهن خالص از اکسید های آهن جدا شود .
پ – برای جدا کردن آهن از اکسید های آهن ، سنگ معدن آهن را به همراه کربن و سنگ آهک در کوره های مخصوص حرارت می دهند.
فلز آهن + کربن دی اکسید کربن + اکسید های آهن
ت) آهن به دست آمده را به صورت ذوب شده در قالب های مختلف ریخته به شکل های تیرآهن ، میل گرد ، ورقه و .... به بازار وارد می کنند .
1- سیمان مخلوطی از .............. و ...................... است . پاسخ : آهک و خاک رس
2- مخلوط ......... و ....... را به عنوان ضد عفونی کننده استفاده می کنند. پاسخ : آب - آهک
با توجه به شکل زیر برخی از کاربرد های بتن را بیان کنید . شما چه کاربرد های دیگری می شناسید ؟
پاسخ : در شکل سمت راست برای ساختن سد در شکل وسط برای ساختن تونل و در شکل سمت چپ برای ساختن منبع آب از بتن استفاده می شود .
از بتن برای ساختمان سازی ، زیر اسزی ریل آهن ، ساختن استخر و .... استفاده می شود
1- بشقاب چینی و لیوان شیشه از چه موادی ساخته شده اند ؟
پاسخ : بشقاب چینی از خاک رس و لیوان شیشه ای از ماسه
2- مراحل ساخت ظروف سفالی را بنویسید :
پاسخ : پختن و لعاب دادن شکل دادن به خمیر تهیه گل کوزه گری
در ضمن در ظروف سفالی رنگی از اکسید فلزهایی مانند آهن ، کروم ، مس و ... برای رنگ آمیزی استفاده می شود .
شیشه چگونه تهیه می شود ؟
باسخ : ماسه را با افزودن مواد شیمیایی مختلف گرما می دهند و به خمیر شیشه تبدیل می کنند و در قالب های مختلف می ریزند تا به شکل های مختلف درآید .
- ۹۶/۰۹/۱۳